İş dünyasının giderek büyüyen “finansmana erişememe” meselesinin İstanbul Sanayi Odası’nda (İSO) tansiyonun yükselmesinin akabinde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Lideri Şahap Kavcıoğlu gerekli adımların atılacağı iletisini vermişti. İki hafta evvel de Merkez Bankası, kredi büyümesine ve ticari kredi faizlerine yönelik düzenlemeye gitti.
Geçen ayki PPK toplantısında 100 puanlık sürpriz faiz indirimine giderek siyaset faizini yüzde 13’e indiren TCMB, yaptığı düzenleme sonrası yüzde 50’lere ulaştığı için şikâyet konusu olan ticari kredi faizlerinin yüzde 30’u aşmasını zorlaştırdı.
‘DÜZENLEME SONRASI İKİ KAT DAHA ZORLAŞTI’
Sözcü’nün ulaştığı endüstriciler, Merkez Bankası’nın ticari kredi faizlerine yaptığı müdahaleden sonra faizlerin bir ölçü düştüğünü, lakin bu sefer de bankaların kredi kullandırmaz olduklarını söylüyor.
OSTİM Endüstrici ve İş İnsanları Derneği (OSİAD) Lideri Süleyman Ekinci, “Merkez Bankası’nın iki hafta evvelki atılımından sonra ticari kredi faizlerinde üst limit yüzde 30’a düştü fakat bu sefer de bankalar kredi vermekten imtina ediyorlar” dedi.
Ekinci, “Özellikle ihracat yüklü çalışan firmaların krediye erişimlerindeki kasvet, Merkez’in kelam konusu adımından evvelki periyoda nazaran iki kat daha zorlaşmış durumda” diye konuştu.
‘İKİ HAFTADIR KOBİ DIŞINDAKİLERE KREDİ VERİLMİYOR’
Ekinci, uygulama sonrası yaşananları şöyle özetledi:
“İki hafta öncesinde faizler daha yüksekti lakin krediyi bir ölçü da olsa daha rahat alabiliyorduk. Kamu bankaları kısmen de olsa işi çözüyor fakat özel bankalar ‘fiyatlayamıyoruz’ ya da ‘genel müdürlükten onay bekliyoruz’ diyerek KOBİ dışındakilere kredi vermiyor. Son iki haftadır durum bu türlü.”
‘KAMU BANKALARI FAİZİ ARTIRDI’
Kocaeli Sanayi Odası Lideri Ayhan Zeytinoğlu da yaptığı değerlendirmede, finansmana erişim probleminin sürdüğünü, hatta TCMB’nin son uygulamasından sonra kamu bankalarında ticari kredi faizlerinin 2,5-3 puan daha arttığını belirtti.
Zeytinoğlu, “Kamunun kullandırdığı kredilerde yüzde 6+1,5 komite + referans faizi ile toplamda yüzde 21 üzere bir faiz var. Bu oran, iki hafta evvel yüzde 18-19’lar seviyesindeydi” dedi.
“Bir banka yetkilisiyle yaptığım konuşma sonrası da rastgele bir gevşemenin olmadığını gördüm” diyen Zeytinoğlu, “Bir de, mortgage faizleri düşük mesela ancak alabileceğiniz azamî para 250 bin TL. Hem devam eden finansman sorunu hem de endüstriye yapılan son elektrik ve doğalgaz artırımları hayli zorluyor” diye konuştu.
‘BANKALARIN ELİNE DÜŞTÜK’
Doğu Karadeniz İhracatçılar Birliği Lider Vekili Ahmet Hamdi Gürdoğan ise, “Eximbank reeskontları, uzun vadeli kredileri bitince elimiz kolumuz bağlandı. Bu sefer bankaların eline düştük. Bankalar da her türlü zorluğu çıkarıyorlar” dedi.
Piyasada en düşük ticari kredi faizinin yüzde 30’lar düzeyinde olduğunu fakat kullanamadıklarını aktaran Gürdoğan, şöyle devam etti:
“Bankalar yeni kredi vermeyi bırak, var olan, ödediğimiz kredide bile zorluk çıkarabiliyor. Hiçbir kolaylık sağlanmıyor. Eximbank’a borcumuz olduğu vakit erteleyebiliyoruz. Zati en büyük teminatımız olan Eximbank’ın kaynakları artsa, bu zahmetler ortadan kalkar.”