Sayıştay’ın 2022 yılı Afyonkarahisar Büyükşehir Belediyesi denetim raporu yayımlandı. Sayıştay tarafından yapılan incelemede, “Kamu idaresinin mülkiyetinde bulunan bazı taşınmazların protokol ile dernek ve vakıflara tahsis edildiği görülmüştür” denildi.
Raporda, “Mevzuat hükümlerinden anlaşılacağı üzere kamu idaresi belediye meclisinin kararı ile kendi mülkiyetlerindeki taşınmazları sadece asli görev ve hizmetlerde kullanmak üzere kamu kurum ve kuruluşlarına tahsis edebilir.
Kamu kurum ve kuruluşları dışındaki dernek ve vakıflara tahsis yapılamayacağı mevzuat hükümleri ve Sayıştay Genel Kurul Kararı’nda açıkça belirtilmiştir.
Yapılan incelemede, kamu idaresi kendi mülkiyetindeki 14 adet taşınmazını protokol ile dernek ve vakıflara tahsis ettiği tespit edilmiştir. Kamu idaresinin, taşınmazlarını kamu kurum ve kuruluşları dışındaki dernek veya vakıflara tahsis etmemesi gerekmektedir” ifadesine yer verildi.
OTOPARK YERİNE YÜZME HAVUZU SPA VE FİTNESS SALONU İNŞA EDİLMİŞ
Sayıştay incelemesinde belediyenin otopark yapımı ve 25 yıl süreliğine işletilmesi amacıyla kiraya verilen taşınmaz üzerinde, kiracının işin sözleşmesi ve teknik şartnamesine aykırı yapı inşa ettiği ortaya çıktı.
Raporda, “Yapılan incelemede, kamu idaresine ait söz konusu taşınmazın üzerinde, işletmeci (kiracı) tarafından işin genel kira sözleşmesi ile teknik şartnamesi ve eki projesine aykırı olarak bodrum kat kapalı otopark yerine yüzme havuzu, spa ve fitness salonu inşa edilip işletildiği tespit edilmiştir. Bu durumun, Emlak ve İstimlak Müdürlüğü’nce 09.02.2023 tarihinde mahallinde yapılan tespitle tutanak altına alındığı anlaşılmıştır. Söz konusu tutanaktan, işin projesine göre 1664 metrekare olması gereken açık otoparkın 1356,55 metrekare yapılmak suretiyle eksik inşa edildiği de anlaşılmıştır. Kamu İdaresince, işin sözleşme ve teknik şartnamesine aykırı yapıların kiralama amacına uygun hale getirilmesi için müstecire 60 gün süre verildiği ve takiben gereği yapılmaz ise sözleşmesinin fesih işleminin tebliğ edileceği ifade edilmiştir” denildi.
TAKSİ DURAĞI YERLERİ İHALESİZ VE BEDELSİZ VERİLMİŞ
Sayıştayın yaptığı denetime belediye taksi durağı yerlerinin ihalesiz, bedelsiz olarak verildiği tespit edildi.
Raporda, şu ifadelere yer verildi:
-Yapılan incelemede şehrin farklı noktalarında yer alan taksi duraklarının yol, park, meydan gibi halkın kullanımına açık ve kamu idaresinin sorumlu olduğu alanlarda bulunduğu görülmüştür.
-Ancak Emlak İstimlak Müdürlüğünün ecrimisil ve kira işlemleri incelendiğinde duraklara ilişkin herhangi bir işlemin yapılmadığı tespit edilmiştir.
-Kamu idaresinin sorumluluğunda olan meydan, yol ve park gibi alanlardaki taksi durağı yerlerinin bedel alınmaksızın kullandırılması, yukarıda bahsedilen mevzuat gereğince mümkün görülmemektedir.
-Mevzuatta belirtilen hükümler doğrultusunda söz konusu taksi duraklarının tespitinin yapılarak ecrimisil tahakkuk ve tahsil işlemlerinin yapılması gerekmektedir.
İŞİN TAMAMI İÇİN TAHMİNİ BEDEL TESPİTİ YAPILMADAN İHALEYE VERİLMİŞ
Sayıştay’ın yaptığı denetime takılan diğer bulguda, teleferik tesisi ve ticari ünitelerin (sosyal tesis) yapımı ve 25 yıl süre ile işletilmesi ihalesinde, tahmin edilen bedelin işin tamamı için değil bir kısmı için belirlendiği ve işe ait ihale ilanında tahmini bedel belirtilmeden ihaleye çıkarıldığı tespiti oldu.
Raporda şunlar vurgulandı:
-Yapılan incelemede, 2886 sayılı Kanun’un 35’inci maddesinin ‘a’ fıkrası kapsamında kapalı teklif usulü ile Afyonkarahisar Kalesi’ne yapılacak tek halatlı çift yönlü ikişer kabinli, 2 gruplu, 8 kişilik kabinli, sabit klemensli teleferik tesisi ile Afyonkarahisar Kalesi çevre düzenleme projesi kapsamında bulunan seyir terası, ahşap yürüme yolları, büfe ve teleferik alt istasyonu bölgesindeki otopark, günübirlik ve gelir getiren ticari ünitelerin yapımı ve 25 yıl süreyle işletilmesi işinde, tahmin edilen bedelin işin sadece bu sosyal tesislerin yapımı ve 25 yıl süre ile işletileceği alan için belirlendiği, teleferik tesisinin yapımı ve 25 yıl süre ile işletilmesi kısmı için belirlenmediği, dolayısıyla işin tamamı için tahmini bedel tespiti yapılmadan ve ihale ilanında tahmin edilen bedele yer verilmeden ihalenin sonuçlandırıldığı, ihalenin geçerli sayılması için mevzuatın amir hükmü gereğince ilgili Bakanlıktan onay alınmadığı tespit edilmiştir.
-İhaleye ilişkin idari şartnamenin ‘Tekliflerin verilmesi’ başlıklı 21’inci maddesinin 3’üncü fıkrasında, ihale konusu işin yapılacağı alanın 2022 yılı itibariyle yıllık kira bedeli 120 bin TL olarak belirlenmiş ancak işin diğer kısmı olan bu alana yapılacak teleferik tesisi ve 25 yıl süre ile işletilmesi kısmı için tahmini bedel tespiti yapılmamıştır.
-İhale konusu yer için yıllık 120 bin TL kira bedeli belirlenmişse de, bu bedelin işin tamamına yönelik bir tahmin edilen bedel olarak değerlendirilmesi mümkün değildir.
-Zira ihalenin konusu, bir taşınmaz kiralaması olmayıp teleferik ve sosyal tesislerin yapımı ve işletilmesidir.
TOPTANCI HALİNDE AYNI KİŞİYE BİRDEN FAZLA İŞYERİ KİRALAMIŞ
Sayıştay’ın Afyonkarahisar Belediyesi’ne ait yaptığı denetimde dikkat çektiği diğer bir usulsüzlük ise, Toptancı Halinde aynı kişiye birden fazla iş yerinin kiralanması ve kira sözleşmelerinin noter tasdikli olmaması oldu.
Sayıştay tarafından yapılan incelemede, “Belediyeye ait toptancı halinde yer alan bazı iş yerlerini kiralayanların aynı kişiler olduğu tespit edilmiştir. Kamu idaresince; dükkanların farklı gerçek ve tüzel kişilere kiralandığı ifade edilmiş ise de dükkanları kiralayan bazı gerçek kişilerin diğer dükkanları kiralayan bazı tüzel kişilerin ortağı olması dolayısıyla aynı kişiye dolaylı olarak birden fazla dükkânın kiralandığı değerlendirilmekte olup yukarıda bahsedilen mevzuat hükümlerine göre aynı toptancı halinde bir kişiye doğrudan veya dolaylı olarak birden fazla kiralama yapılması mevzuata aykırılık teşkil etmektedir. Toptancı Halinde, aynı kişiye birden fazla iş yeri kiralanmaması gerekmektedir. Toptancı halinde bulunan kamu idaresine ait kiralık dükkanlara ilişkin kira sözleşmelerinin noter tasdikli olmadıkları görülmüştür” ifadesi yer aldı.
